مطالعه موردی، بوم ناب و بوم مدل کسب‌وکار پلتفرم Virgool

ویرگول‌ یک شبکه اجتماعی برای خواندن و نوشتن متن و محتوای فارسی است.

* با توجه به اینکه ویرگول‌ یک شبکه اجتماعی است، پس در شروع کار مدل درآمدی ندارد و به دلیل بیشتر شدن اثر شبکه ای که بقای ‌یک شبکه اجتماعی به آن بستگی دارد، می‌بایست کاربران زیادی به ویرگول ملحق شوند و پس از آن مدل درآمدی مناسب این کسب‌و‌کار که پیش‌بینی می‌شود، دریافت حق عضویت از خوانندگان باشد به سایت اضافه شود.

از روزهای ابتدایی حضور در فضای مجازی همیشه مخاطب وبلاگ‌ها و سایت‌های تولید کننده محتوای متنی بودم. هر دوره‌ یک سایت پرچم‌دار این جریان بود، از Google Reader تا وبلاگ‌های شخصی‌ یا گروهی. در سال‌های گذشته در وب لاتین، مدیوم به عنوان ‌یک پلتفرم تولید محتوا توسط کاربر ‌یا مبتنی بر کاربر که به اختصار UGC نامیده می‌شود با ساختاری مشابه با شبکه‌های اجتماعی به خوبی این حوزه را پوشش می‌داد اما پلتفرم‌های سرویس‌دهی وبلاگ ایرانی همگی در ۱۰ سال پیش خود باقی‌ مانده و در جای خودشان درجا میزدند. برای همین تصمیم گرفتم با دوستانم، ویرگول را تشکیل بدهم.

روزانه تعداد زیادی محتوای فارسی تولید می‌شود که به خاطر نبود پلتفرم مناسب، از سایت‌ها و سرویس‌هایی که برای این کار مناسب نیستند، سر در آورده‌اند. از طرف دیگر کسانی هم که به وبلاگ وفادار مانده‌اند اکثرا در رساندن مطالب خود به دست خوانندگان با مشکل مواجه هستند. ویرگول علاوه بر اینکه پلتفرم مناسبی را در اختیار نویسندگان قرار می‌دهد، گارانتی می‌کند که تعداد مخاطبین‌شان نیز افزایش‌یابد. در سمت دیگر این معادله، افرادی که علاقمند به مطالعه هستند، می‌توانند در‌یک سرویس واحد مطالب مورد نظر خود را پیدا و مطالعه کنند. به‌عبارتی ویرگول خیلی ساده علاقمندان به محتوایی در‌یک حوزه خاص را به تولید‌کنندگان آن محتوا متصل می‌نماید.

ویرگول دو بخش اصلی را مورد هدف قرار داده است:
ارائه دهندگان محتوا: هر نوع تولید کننده محتوا، که می‌تواند نویسنده حرفه‌ای باشد ‌یا فردی که می‌خواهد خاطرات ‌یا دل‌نوشته‌های خود را منتشر کند، همچنین آژانس‌های دیجیتال مارکتینگ و برند‌ها از مشتریان ما هستند.
خوانندگان محتوای فارسی: این افراد در وب‌گردی ‌یا جستجوی گوگل در پی موضوعات مختلف ویرگول را پیدا کرده‌اند که می‌توانند کاربر وفاداری شوند.

اعتبارسنجی ویرگول تا حد زیادی، از طریق شبکه‌های اجتماعی شکل گرفت. در دسترس نبودن سرویس مدیوم در ایران (در این لحظه مدیوم رفع فیلتر شده است) و بعد از آن صحبت‌های زیادی که در مورد عدم پشتیبانی مدیوم از زبان فارسی می‌شد و همچنین صحبت‌های هکرها مبنی بر نبود پلتفرم مناسب تولید محتوای فارسی در ایران و انتقاد به سرویس‌دهنده‌های سنتی وبلاگ، بخش زیادی از اعتبارسنجی اولیه ویرگول را شکل داد. علاوه بر این با انتشار نسخه MVP برای تعداد محدودی از نزدیکان مقبولیت بیش از حد انتظار از همان نسخه اولیه پس از استفاده ما را از این مسیر مطمئن ساخت.

همسویی با جریان شبکه‌های اجتماعی که باعث افزایش مخاطبین می‌شود.
افزایش مخاطبین، خود به خود باعث افزایش نویسنده می‌شود.

• کمپین‌های وبلاگ نویسی
• همکاری با سلبریتی‌های حوزه تولید محتوا

علاوه بر افزایش امکانات و کیفیت بالای نگهداری سرویس، جذب کاربران جدید (نویسنده برای خوانندگان / خواننده برای نویسندگان) نیز باعث نگه‌داشتن مشتری‌ها می‌شود.

سرویس درست، امکانات مناسب برای مشتریان درست مهمترین چیزی هست که باید در روزهای اولیه بهش فکر کنید، نیازی نیست امکانات زیادی را از روز اول ارائه بدهیم. نکته با اهمیت در مورد سرویس ما این بود که نسخه اول ما دارای مهمترین و اصلی‌ترین امکانات بود. ‌یادم هست که در اولین نسخه ویرگول قابلیت ویرایش پست وجود نداشت، ‌یعنی کاربر نمی‌توانست متنی که نوشته را ویرایش‌ یا حذف کند. این امکانات به تدریج اضافه شدند و جالب است بدانید که کاربران روزهای اول ما با وجود این مشکلات اولیه، از وفادارترین کاربران ما شدند.
تجربه و نکته دیگر این است که در روزهای اول نیاز به هزینه کردن برای تبلیغات نیست، می‌توان از همان پذیرندگان آغازین به تدریج شروع کرد و اگر سیستم مورد قبول آن‌ها باشد، خود سیستم رشد ارگانیک خواهد داشت. اگر از همان اول با هزینه مشتری جذب کنید، نمی‌توانید بفهمید که چقدر برای محصول شما نیاز واقعی وجود دارد. پس باید به رشد ارگانیک برسید و بعد از اینکه مطمئن شدید که محصول شما مورد قبول بازار است، می‌توانید تبلیغات را آغاز کنید.

• به نظر شما مدل درآمدی مناسب برای این استارتاپ چیست؟
• به نظر شما ویرگول چه چالش‌های حقوقی می‌تواند داشته باشد؟
• چقدر زمان می‌برد تا ویرگول به کسب درآمدی پایدار برسد؟